Language
Country/Area
No result found
Mối nguy hiểm của bụi than: Bệnh phổi đen ảnh hưởng đến phổi như thế nào?
Bệnh phổi đen hay còn gọi là bệnh bụi phổi của công nhân than, là bệnh phổi nghề nghiệp do hít phải bụi than trong thời gian dài. Bệnh này phổ biến nhất ở những người khai thác than và những công nhân liên quan đến than khác. Theo thời gian, bụi than hít vào dần dần tích tụ trong phổi, dẫn đến phổi bị viêm, xơ hóa, thậm chí hoại tử trong trường hợp nặng. Bệnh này tương tự như bệnh phổi do hít phải bụi silic và amiăng.
Bệnh phổi đen là một vấn đề sức khỏe phức tạp ảnh hưởng đến hàng trăm nghìn công nhân và gia đình họ.
Giai đoạn đầu của bệnh phổi đen là bệnh bụi phổi không có triệu chứng của công nhân than. Với sự tích tụ của bụi than, nó có thể phát triển thành bệnh bụi phổi đơn giản ở công nhân than và bệnh bụi phổi phức tạp ở công nhân than. Tại Hoa Kỳ, một nghiên cứu của Viện An toàn và Sức khỏe Lao động Quốc gia năm 2018 cho thấy tỷ lệ bệnh phổi đen ở những người khai thác than kỳ cựu đang ở mức cao nhất trong gần hai thập kỷ.
Cơ chế bệnh lý
Bụi than cản trở chức năng sinh lý của phổi. Bụi than hít vào phổi không thể bị cơ thể phá hủy hoặc đào thải. Những hạt này bị thực bào bởi đại thực bào phế nang và tồn tại trong phổi trong thời gian dài. Sự hiện diện của bụi than thúc đẩy các đại thực bào giải phóng nhiều thành phần khác nhau, bao gồm enzyme, cytokine và các yếu tố tiền xơ hóa, đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của bệnh. Cuối cùng, các tổn thương màu đen có thể phát triển trong phổi và gây ra các vấn đề nghiêm trọng về phổi.
Ảnh hưởng của bệnh phổi đen có thể dẫn đến chức năng phổi bị suy giảm đáng kể, ảnh hưởng rất lớn đến sinh hoạt hàng ngày của người bệnh.
Chẩn đoán và điều trị
Tiêu chí chính để chẩn đoán bệnh phổi đen bao gồm phân tích phim chụp X-quang ngực và tiền sử bệnh. Mặc dù hiện tại chưa có cách chữa trị hoàn toàn căn bệnh này nhưng các triệu chứng có thể thuyên giảm thông qua liệu pháp hỗ trợ hô hấp và cai thuốc lá. Trong những trường hợp nặng nhất, ghép phổi có thể được xem xét để kéo dài sự sống cho bệnh nhân.
Dù là cộng đồng y tế hay cộng đồng công nghiệp, vẫn còn một chặng đường dài để quan tâm và nghiên cứu bệnh phổi đen.
Biện pháp phòng ngừa
Cách tốt nhất để ngăn ngừa bệnh phổi đen là tránh tiếp xúc với bụi than. Đeo khẩu trang bảo hộ thích hợp, thực hiện kiểm tra chức năng phổi thường xuyên và nhận thức được các mối nguy hiểm cho sức khỏe tại nơi làm việc đều là những biện pháp phòng ngừa hiệu quả. Ngoài ra, các hạt khoáng chất khác ngoài than như nhôm, than chì,… cũng có thể gây bệnh bụi phổi.
Dịch tễ học và lịch sử
Năm 2013, có 25.000 ca tử vong do bệnh phổi đen trên toàn thế giới, so với 29.000 ca vào năm 1990. Tỷ lệ mắc bệnh phổi đen ở những người khai thác than ở Mỹ lên tới 32% trong khoảng thời gian từ 1970 đến 1974. Mặc dù việc thông qua Đạo luật An toàn và Sức khỏe Mỏ Than Liên bang năm 1969 đã làm giảm đáng kể tỷ lệ mắc bệnh phổi đen, dữ liệu gần đây cho thấy xu hướng này đang bắt đầu đảo ngược.
Những thách thức mới trong thế kỷ 21
Theo báo cáo của NIOSH, việc cơ giới hóa các mỏ than trong thập kỷ qua đã khiến điều kiện làm việc trở nên tồi tệ hơn và số ca mắc bệnh phổi đen đang gia tăng trở lại. Nghiên cứu mới cũng cho thấy những người khai thác than bề mặt cũng có nguy cơ mắc bệnh phổi đen. Điều này nhắc nhở chúng ta rằng dù chúng ta thực hiện công việc khai thác mỏ dưới hình thức nào thì cũng không thể bỏ qua mối nguy hiểm của bụi than.
Nghiên cứu và cải tiến liên tục
Nghiên cứu gần đây kiểm tra mối quan hệ giữa việc tiếp xúc với than nghiền thành bột và bệnh bụi phổi của công nhân than đã cho thấy sự gia tăng đáng kể các trường hợp phổi đen và tử vong ở một số cộng đồng. Điều này cũng thúc đẩy nhiều thay đổi chính sách hơn nhằm cải thiện điều kiện làm việc cho những người khai thác than.
Bệnh phổi đen không chỉ là vấn đề sức khỏe mà còn là vấn đề xã hội, ảnh hưởng đến cuộc sống của hàng ngàn thợ mỏ và gia đình họ. Đối mặt với vấn đề này, làm thế nào để bảo vệ người lao động tốt hơn khỏi bụi than?
