Trong lịch sử chống ung thư, sự nổi lên của liệu pháp miễn dịch ung thư chắc chắn là một bước đột phá mang tính cách mạng. Khi các nhà khoa học hiểu thêm về cách hệ thống miễn dịch phản ứng với các tế bào ung thư, liệu pháp miễn dịch ung thư đã trở thành một lựa chọn điều trị mới và hiệu quả. Bài viết này xem xét sâu hơn về vai trò của hệ thống miễn dịch đối với bệnh ung thư và giải thích cách điều chỉnh hệ thống này để chống lại bệnh ung thư.
Miễn dịch học ung thư là một lĩnh vực liên ngành tập trung vào sự tương tác giữa hệ thống miễn dịch và sự tiến triển của ung thư. Theo lý thuyết giám sát miễn dịch ung thư được đề xuất vào năm 1957, tế bào lympho được coi là lính gác có nhiệm vụ nhận biết và loại bỏ các tế bào khối u mới nổi. Lý thuyết này đã định hình sự hiểu biết của chúng ta về việc chỉnh sửa miễn dịch ung thư, mô tả cách các tế bào ung thư phát triển dưới áp lực của hệ thống miễn dịch.
Quá trình chỉnh sửa miễn dịch ung thư có thể được tóm tắt thành ba giai đoạn: loại bỏ, cân bằng và trốn tránh.
Các khối u có thể biểu hiện các kháng nguyên khối u được hệ thống miễn dịch nhận biết và kích hoạt phản ứng miễn dịch. Kháng nguyên khối u có thể được chia thành kháng nguyên đặc hiệu khối u (TSA) và kháng nguyên liên quan đến khối u (TAA).
Loại kháng nguyên này chỉ được tìm thấy trong các tế bào khối u, chẳng hạn như protein E6 và E7 của papillomavirus ở người, hoặc các sản phẩm gen gây ung thư đột biến như protein Ras và các sản phẩm gen ức chế khối u như p53.
TAA cũng có thể được tìm thấy ở tế bào khỏe mạnh, nhưng mức độ biểu hiện, vị trí hoặc thời gian biểu hiện ở tế bào khối u là khác nhau. Ví dụ, alpha-fetoprotein (AFP) được biểu hiện trong ung thư biểu mô tế bào gan, trong khi kháng nguyên carcinoembryonic (CEA) được tìm thấy trong ung thư buồng trứng và ung thư ruột kết.
Các tế bào khối u sử dụng nhiều chiến lược khác nhau để trốn tránh sự giám sát của hệ thống miễn dịch. Ví dụ, một số tế bào khối u làm giảm sự biểu hiện của MHC I để tránh bị tế bào T gây độc tế bào CD8+ nhận ra, hoặc biểu hiện PD-L1 để ức chế hoạt động của tế bào T.
Tế bào T gây độc tế bào CD8+ đóng vai trò quan trọng trong khả năng miễn dịch chống khối u.
Các yếu tố ức chế miễn dịch trong vi môi trường khối u, chẳng hạn như tế bào T điều hòa (Tregs) và tế bào ức chế có nguồn gốc từ myeloid (MDSC), tăng cường hơn nữa khả năng trốn tránh sự giám sát miễn dịch của các tế bào khối u. Các tế bào khối u có thể giải phóng yếu tố tăng trưởng biến đổi beta (TGF-β) để thúc đẩy hình thành môi trường ức chế, cản trở chức năng bình thường của hệ thống miễn dịch.
Liệu pháp miễn dịch điều trị khối u đang phát triển nhanh chóng. Các chất ức chế điểm kiểm soát miễn dịch, chẳng hạn như kháng thể kháng CTLA-4 và kháng PD-1, đã được chứng minh là có hiệu quả trong việc khởi động lại hệ thống miễn dịch và tăng cường tấn công các khối u.
Bằng cách ngăn chặn sự tương tác giữa tế bào khối u và thụ thể bề mặt tế bào T, hoạt động của tế bào T có thể được phục hồi.
Không thể đánh giá thấp vai trò của hóa trị trong việc tiêu diệt tế bào khối u, nhưng ngày càng có nhiều nghiên cứu cho thấy sự kết hợp giữa hóa trị và liệu pháp miễn dịch có thể mang lại kết quả tốt hơn. Một số loại thuốc có thể tăng cường đáp ứng miễn dịch, giúp việc điều trị hiệu quả hơn.
Như nghiên cứu cho thấy, cách tế bào khối u chết đi sẽ ảnh hưởng đến phản ứng của hệ miễn dịch. Các con đường tử vong khác nhau sẽ khởi đầu các phản ứng miễn dịch khác nhau và các nghiên cứu trong tương lai sẽ đặc biệt chú ý đến sự thay đổi này.
Mặc dù liệu pháp miễn dịch ung thư có nhiều hứa hẹn nhưng vẫn cần nhiều nghiên cứu và thử nghiệm hơn để hoàn thiện các phương pháp này. Nhìn về tương lai, bạn đang mong chờ những đột phá, bước phát triển mới nào?