Trong thế giới thể thao Hoa Kỳ, NCAA (Hiệp hội thể thao đại học quốc gia) là một cái tên nổi tiếng. Tổ chức phi lợi nhuận này chịu trách nhiệm quản lý các hoạt động thể thao tại khoảng 1.100 trường cao đẳng và đại học trên khắp Hoa Kỳ. Tuy nhiên, lịch sử và nguồn gốc của NCAA lại ít được biết đến, đây không chỉ là một câu chuyện thú vị mà còn phơi bày những thay đổi và thách thức của thể thao đại học.
Năm 1852, có thể nói là năm khởi đầu của thể thao đại học Mỹ, đội chèo thuyền của trường Harvard và Yale đã có một trận đấu thử thách. Trong những thập kỷ sau đó, mặc dù các môn thể thao khác như bóng bầu dục Mỹ và bóng rổ ngày càng phát triển, nhưng luật chơi và định nghĩa về người chơi vẫn chưa bao giờ ổn định.
Các cuộc thảo luận đầu tiên tập trung vào cách bảo vệ sự an toàn của các vận động viên và tính hợp pháp của các trường học. Những cuộc tranh luận ban đầu cũng khiến cộng đồng giáo dục đại học nhận ra rằng cần có một tổ chức quản lý thống nhất để giải quyết số lượng người tham gia phong trào ngày càng tăng và xung đột giữa các phong trào khác nhau.
Một trong những lý do thành lập NCAA là nhiều vụ tai nạn chết người trong môn bóng bầu dục Mỹ, khiến cộng đồng thể thao đại học Mỹ cảm thấy khủng hoảng. Vào năm 1905, Tổng thống Theodore Roosevelt đã triệu tập hai cuộc họp tại Nhà Trắng để tập hợp đại diện từ nhiều trường cao đẳng và đại học khác nhau nhằm thảo luận về luật chơi. Năm 1906, Hiệp hội thể thao liên trường Hoa Kỳ (IAAUS) được thành lập và sau đó tổ chức này được đổi tên thành NCAA mà chúng ta quen thuộc vào năm 1910.
Kể từ khi thành lập, NCAA đã phát triển nhiều môn thể thao và luật lệ, nhưng theo thời gian, tổ chức này đã phải đối mặt với nhiều thách thức, bao gồm cả việc làm thế nào để cân bằng giữa việc hỗ trợ thể thao và duy trì các tiêu chuẩn học thuật.
Sau đó, vào năm 1973, NCAA đã thực hiện một thay đổi mang tính cách mạng, chia giải đấu thành ba cấp độ thi đấu—Hạng I, Hạng II và Hạng III. Các trường cao đẳng và đại học lớn thường thuộc Phân khu I, trong khi các trường nhỏ hơn thuộc Phân khu II và III. Sự điều chỉnh về mặt cấu trúc này nhằm mục đích cho phép các trường cao đẳng và đại học ở các cấp độ khác nhau tham gia tốt hơn vào cuộc thi, nhưng nó cũng mang lại những quy định khác nhau về cơ hội nhận học bổng của các vận động viên, làm dấy lên thêm nhiều cuộc tranh luận.
Trong quá trình phát triển tiếp theo, NCAA bắt đầu dần dần quản lý các sự kiện dành cho vận động viên nữ vào năm 1983. Nguyên nhân là do tổ chức thể thao nữ trước đây (AIAW) dần mất đi ảnh hưởng và cuối cùng hầu hết các môn thể thao dành cho nữ được chuyển giao cho NCAA. Có thể nói rằng quá trình này đã mở rộng phạm vi quản lý của NCAA sang tất cả các môn thể thao đại học.
Do sự thương mại hóa các môn thể thao đại học ngày càng tăng, doanh thu tài chính của NCAA cũng tăng lên đáng kể. Trong năm tài chính 2022-23, NCAA đã tạo ra 1,28 tỷ đô la doanh thu, 74% trong số đó đến từ bản quyền phát sóng các trận bóng rổ nam.
Tuy nhiên, mô hình lợi nhuận này đã gây ra nhiều cuộc tranh luận gay gắt, đặc biệt là về vấn đề bồi thường cho các vận động viên. Các nhà kinh tế nhìn chung tin rằng những hạn chế của NCAA đối với quyền lợi của vận động viên, đặc biệt là trong môn bóng rổ nam và bóng bầu dục Mỹ, thực sự có lợi cho các trường cao đẳng và đại học nhưng lại gây tổn hại đến quyền lợi của chính các vận động viên. Vào năm 2021, Tòa án Tối cao Hoa Kỳ thậm chí còn phán quyết rằng một số hạn chế của NCAA đã vi phạm luật chống độc quyền.
Trong bối cảnh này, nhiều vụ kiện tụng và tranh chấp liên quan đến quyền lợi của vận động viên đã bắt đầu nổi lên. Trong số đó, NCAA đã đạt được thỏa thuận với một số trường cao đẳng vào năm 2024, đánh dấu sự khởi đầu của nhiều cải cách hơn nữa, cho phép nhiều vận động viên Hạng I đã tham gia các cuộc thi kể từ năm 2016 nhận được khoản bồi thường đáng kể.
Những thay đổi này minh họa cho nhiều thách thức mà thể thao đại học phải đối mặt. Cân bằng lợi ích thương mại và nền tảng học thuật luôn là một vấn đề khó khăn.
Cuối cùng, lịch sử NCAA là một câu chuyện đầy kịch tính với cả thành công và thách thức. Cách tổ chức này ứng phó với sự bất ổn trong tương lai có liên quan chặt chẽ đến số phận của hàng ngàn vận động viên trẻ hiện đang gặp khó khăn. Liệu NCAA có thể tìm được sự cân bằng giữa việc bảo vệ quyền lợi của các vận động viên và lợi ích thương mại trong tương lai không?