Language
Country/Area
No result found
Giải phẫu bí ẩn về vết thương của Lisfranc: Làm thế nào để xác định mối nguy hiểm tiềm ẩn ở bàn chân của bạn? Nhấp để tìm hiểu!
Chấn thương Lisfranc là một chấn thương bàn chân phổ biến nhưng nguy hiểm, trong đó một hoặc nhiều xương bàn chân bị trật khỏi xương mắt cá chân. Vết thương này được đặt theo tên của bác sĩ phẫu thuật người Pháp Jacques Lisfranc de St. Martin, người vào năm 1815 đã nhận thấy kiểu gãy xương này ở các kỵ binh trong chiến đấu. Mặc dù các mô tả và nghiên cứu mang tính học thuật đã được tích lũy nhưng chấn thương Lisfranc vẫn khiến nhiều chuyên gia y tế bối rối.
Nguyên nhân
Bàn chân giữa bao gồm năm xương tạo thành cấu trúc vòm của bàn chân, bao gồm xương khối, xương thuyền và ba xương hình nêm. Các khớp giữa các xương này và nền của năm xương bàn tay là chìa khóa dẫn đến chấn thương Lisfranc. Loại chấn thương này thường liên quan đến dây chằng giữa các xương, đặc biệt là dây chằng Lisfranc.
"Chấn thương Lisfranc thường do động năng tác dụng quá mức vào giữa bàn chân."
Những thương tích này thường gặp trong tai nạn giao thông hoặc tai nạn lao động. Chấn thương trực tiếp của Lisfranc thường do bị vật nặng đè lên, bị xe cán qua chân hoặc bị ngã từ trên cao xuống. Chấn thương gián tiếp chủ yếu là do lực quay đột ngột khi bàn chân duỗi thẳng xuống. Ví dụ, một hiệp sĩ bị ngã ngựa nhưng chân lại bị oằn trên yên.
Phương pháp chẩn đoán
Trong một trường hợp chấn thương ở bàn chân giữa có mức năng lượng cao, chẳng hạn như ngã hoặc tai nạn giao thông, về mặt lý thuyết, việc chẩn đoán chấn thương Lisfranc không khó. Phần giữa bàn chân sẽ bị biến dạng, các bất thường trên phim X-quang tương đối rõ ràng. Tuy nhiên, trong các sự kiện năng lượng thấp, chẳng hạn như tai nạn bong gân trên sân thể thao, việc chẩn đoán có thể trở nên phức tạp. Lúc này, bệnh nhân chỉ có thể phàn nàn về việc không thể chịu đựng được trọng lượng và sưng tấy nhẹ.
"Đối với các kết quả chụp X quang có vẻ bình thường, nếu vẫn còn nghi ngờ trên lâm sàng thì chụp MRI hoặc CT là bước tiếp theo lý tưởng."
Chụp X-quang truyền thống thường bắt đầu bằng các hình ảnh không chịu trọng lượng tiêu chuẩn, sau đó là các hình ảnh chịu trọng lượng để kiểm tra khoảng cách giữa ngón chân thứ nhất và ngón chân thứ hai.
Chấm điểm
Tùy thuộc vào mức độ tổn thương, chấn thương Lisfranc có thể được chia thành ba loại chính: cùng bên, đơn độc và phân kỳ. Những phân loại này đóng một vai trò quan trọng trong chẩn đoán và điều trị.
Phương pháp điều trị
Các lựa chọn điều trị bao gồm phương pháp phẫu thuật và không phẫu thuật. Một nghiên cứu cho thấy rằng ở các vận động viên, nếu trật khớp không quá 2 mm thì chỉ cần cố định bó bột trong sáu tuần, không chịu trọng lượng trong thời gian này là đủ. Trong hầu hết các trường hợp, phẫu thuật sớm để căn chỉnh các mảnh vỡ (hạ hở) và ổn định chúng là cần thiết.
"Đối với các vết thương Lisfranc nghiêm trọng, nắn chỉnh hở và cố định bên trong là phương pháp điều trị được lựa chọn."
Trong quá trình điều trị, người bệnh cần tuân theo sự hướng dẫn của nhân viên y tế chuyên môn và thực hiện các bài tập phục hồi chức năng để tăng tốc độ hồi phục.
Lịch sử vụ việc
Trong Chiến tranh Napoléon, Jacques Lisfranc gặp phải một người lính bị tổn thương mạch máu sau khi ngã ngựa và sau đó thực hiện cắt cụt phần này được gọi là "khớp Lisfranc". Mặc dù Lisfranc không mô tả chi tiết cơ chế hoặc phân loại chấn thương này vào thời điểm đó, nhưng thuật ngữ này vẫn gắn liền với loại gãy xương và trật khớp này cho đến ngày nay.
Chấn thương Lisfranc không chỉ giới hạn ở thể thao hay tai nạn, chúng còn có thể tiềm ẩn trong cuộc sống hàng ngày, gây bất tiện và đau đớn cho sinh hoạt hàng ngày. Bạn có biết những rủi ro tiềm ẩn về mắt cá chân liên quan đến các hoạt động hàng ngày của bạn không?
