Language
Country/Area
No result found
Nguồn gốc bí ẩn của phong trào không liên kết: Nó ra đời như thế nào trong Chiến tranh Lạnh?
Trong thế giới đa cực ngày nay, Phong trào Không liên kết (NAM) là một tổ chức quốc tế đáng được cân nhắc kỹ lưỡng. Nó được thành lập trong thời Chiến tranh Lạnh, chủ yếu để bảo vệ lợi ích của các nước đang phát triển và chống lại sự độc quyền của hai khối cường quốc - Liên Xô và Hoa Kỳ. Trong bối cảnh này, sự thành lập và phát triển của phong trào không liên kết vẫn còn là điều bí ẩn, không chỉ là kết quả của cuộc đối đầu quyền lực trong Chiến tranh Lạnh mà còn là nỗ lực của các nước đang phát triển trong việc tìm kiếm sự tự khẳng định.
Nguồn gốc và bối cảnh của Chiến tranh Lạnh
Nguồn gốc của phong trào không liên kết có thể bắt nguồn từ năm 1950, khi Ấn Độ và Nam Tư lần đầu tiên sử dụng thuật ngữ "không liên kết" tại Liên Hợp Quốc. Khái niệm này được phát triển thêm tại Hội nghị Vạn Bảo năm 1955, nơi quy tụ một số nước châu Á và châu Phi để thảo luận về cách duy trì nền độc lập của nhau trong bối cảnh Chiến tranh Lạnh. Năm 1956, Phong trào Không liên kết được thành lập như một tổ chức, thông qua Tuyên bố Brijuni, nhấn mạnh nhu cầu "tôn trọng lẫn nhau và hợp tác giữa các quốc gia".
"Hòa bình không thể chỉ phụ thuộc vào sự tách biệt mà phải dựa vào nỗ lực vì an ninh tập thể, mở rộng tự do và chấm dứt sự thống trị của một quốc gia đối với quốc gia khác."
Phong trào không liên kết là một lựa chọn sáng suốt của một số nước không phải phương Tây để giải quyết tình hình quốc tế trong Chiến tranh Lạnh. Ý tưởng chung của họ là thiết lập một chính sách quốc tế trung lập. Theo các nhà khoa học chính trị, phong trào này phần lớn dựa trên mục tiêu theo đuổi chủ quyền, an ninh và độc lập.
Những diễn biến và xung đột trong Chiến tranh Lạnh
Trong suốt thời kỳ Chiến tranh Lạnh, phong trào không liên kết phải đối mặt với áp lực mạnh mẽ từ cả Liên Xô và Hoa Kỳ. Mặc dù một số quốc gia thành viên có quan hệ chặt chẽ với một phe này hay phe kia, phong trào không liên kết vẫn duy trì lập trường chung về một số vấn đề chính, đặc biệt là sự phát triển của phi thực dân hóa, giải trừ quân bị và chống phân biệt chủng tộc.
“Phong trào không liên kết là phong trào hòa bình vĩ đại nhất trong lịch sử.”
Tuy nhiên, một số xung đột giữa các quốc gia thành viên không thể bỏ qua, chẳng hạn như cuộc đối đầu giữa Ấn Độ và Pakistan, và căng thẳng giữa Iran và Iraq, đã ảnh hưởng đến sự gắn kết của phong trào ở một mức độ nhất định. Vào thời điểm này, Cuba đã tăng cường vai trò lãnh đạo của mình trong phong trào không liên kết vào những năm 1970 và sự ủng hộ của nước này đối với Liên Xô cũng làm dấy lên sự nghi ngờ từ một số quốc gia thành viên.
Phong trào không liên kết sau khi Chiến tranh Lạnh kết thúc
Với sự kết thúc của Chiến tranh Lạnh vào năm 1991, phong trào không liên kết đã phải đối mặt với thách thức trong việc định nghĩa lại chính mình. Trong thời kỳ hậu Chiến tranh Lạnh, phong trào bắt đầu tập trung nhiều hơn vào hợp tác đa phương và tăng cường quan hệ giữa các nước đang phát triển. Đặc biệt trong xu thế toàn cầu hóa, phong trào không liên kết nhấn mạnh sự đoàn kết và hợp tác giữa các nước đang phát triển và nỗ lực nâng cao tiếng nói của họ trên trường quốc tế.
“Mục đích của phong trào không liên kết là phản đối sự chiếm đóng và can thiệp từ bên ngoài.”
Sự thay đổi này phản ánh sự nhạy cảm của phong trào đối với bối cảnh chính trị quốc tế đương đại và nhấn mạnh vai trò quan trọng của phong trào trong việc giải quyết các vấn đề toàn cầu về đói nghèo, phát triển không bình đẳng và bất công xã hội.
Những thách thức và khả năng trong tương lai
Mặc dù các phong trào không liên kết đóng vai trò quan trọng trong chính trị toàn cầu, nhưng những thách thức mà họ phải đối mặt không thể bị đánh giá thấp. Sự đa dạng và xung đột lợi ích giữa các quốc gia thành viên khiến họ khó có thể hình thành lập trường thống nhất và thực hiện các hành động nhất quán. Quan trọng hơn, trong thế giới đơn cực ngày nay, sự thống trị của các nước phương Tây vẫn có tác động sâu sắc đến phong trào không liên kết.
Trong hội nghị sắp tới vào năm 2024, phong trào không liên kết sẽ ứng phó như thế nào với những thách thức mới do toàn cầu hóa đặt ra?
