Language
Country/Area
No result found
Bí ẩn về chứng phình động mạch chủ bụng: Tại sao nó lại phổ biến ở đàn ông lớn tuổi?
Phình động mạch chủ bụng (AAA) là một bệnh lý tim mạch thường gặp, đặc biệt ở nam giới lớn tuổi. Theo thống kê, khoảng 2-8% nam giới trên 65 tuổi mắc chứng phình động mạch chủ bụng, tỷ lệ mắc bệnh ở nam gấp 5 lần nữ. Thống kê này đã thu hút sự chú ý của cộng đồng y tế. Tại sao đàn ông lớn tuổi lại đặc biệt dễ mắc căn bệnh này?
Phình động mạch chủ bụng là tình trạng động mạch chủ bụng bị phì đại cục bộ, có đường kính vượt quá 3 cm hoặc lớn hơn 50% so với kích thước bình thường. Trong hầu hết các trường hợp, chứng phình động mạch chủ bụng không có triệu chứng rõ ràng nhưng khi vỡ có thể gây đau bụng hoặc đau lưng dữ dội, thậm chí đe dọa tính mạng.
Nguyên nhân gây phình động mạch chủ bụng vẫn chưa được hiểu đầy đủ, nhưng một số yếu tố nguy cơ được biết là làm tăng tỷ lệ mắc bệnh. Đáng chú ý nhất trong số các yếu tố nguy cơ này là hút thuốc và tiền sử di truyền. Theo nghiên cứu, hơn 90% bệnh nhân phình động mạch chủ bụng có hút thuốc lá. Ngoài ra, các vấn đề như huyết áp cao, bệnh tim, bệnh mạch máu cũng làm tăng số lượng nhóm có nguy cơ cao.
Phân tích sâu hơn cho thấy tỷ lệ mắc chứng phình động mạch chủ bụng ở nam giới lớn tuổi có thể liên quan đến các yếu tố sau:
Yếu tố di truyền
Tỷ lệ mắc chứng phình động mạch chủ bụng ở nam giới là cực kỳ cao và mấu chốt nằm ở ảnh hưởng của di truyền. Khoảng 20-30% người thân là nam giới bị ảnh hưởng bởi căn bệnh này, cho thấy tình trạng này có khả năng di truyền cao. Hiện tượng này đã thúc đẩy cộng đồng y tế tiến hành nghiên cứu sâu hơn về cơ chế ảnh hưởng của di truyền đến bệnh tật.
Lối sống
Ngoài yếu tố di truyền, thói quen sinh hoạt cũng là yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến tỷ lệ mắc bệnh phình động mạch chủ bụng. Hút thuốc lâu dài và uống rượu quá nhiều có thể gây tổn thương động mạch và thúc đẩy sự phát triển của chứng phình động mạch chủ bụng. Vì đàn ông lớn tuổi thường có nguy cơ hút thuốc và uống rượu cao gấp ba lần, điều này có thể giải thích tại sao nhóm này đặc biệt dễ mắc bệnh.
Tình trạng sức khỏe
Huyết áp cao và xơ cứng động mạch cũng là những yếu tố nguy cơ quan trọng gây phình động mạch chủ bụng. Những vấn đề sức khỏe này trở nên phổ biến hơn khi chúng ta già đi, gây áp lực nhiều hơn và làm tổn thương các động mạch, khiến đàn ông lớn tuổi có nguy cơ mắc chứng phình động mạch chủ bụng cao hơn.
Theo thống kê, khoảng 85% trường hợp phình động mạch chủ bụng xảy ra phía dưới thận, nếu đường kính vượt quá 5,5 cm thì thường phải phẫu thuật sửa chữa. Tuy nhiên, công nghệ y tế ngày nay cho phép hầu hết bệnh nhân được sàng lọc ở giai đoạn đầu, ngay cả khi họ chưa có triệu chứng, nhằm giảm nguy cơ mắc bệnh.
Sàng lọc và phòng ngừa
Tại Hoa Kỳ, nam giới từ 65 đến 75 tuổi có tiền sử hút thuốc được khuyến cáo nên siêu âm bụng để sàng lọc bệnh, điều này có thể giúp chẩn đoán bệnh sớm. Theo nghiên cứu từ Anh và Thụy Điển, chính sách này có thể làm giảm nguy cơ tử vong của bệnh nhân một cách hiệu quả. Khám sàng lọc thường xuyên cho nam giới lớn tuổi để phát hiện sớm các tổn thương được coi là biện pháp tốt nhất để ngăn ngừa khủng hoảng.
Khả năng phẫu thuật
Nếu đường kính của phình động mạch chủ bụng đạt hơn 5,5 cm thì nên phẫu thuật sửa chữa. Thường có hai lựa chọn cho phẫu thuật, phẫu thuật mở và sửa chữa nội mạch (EVAR). Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng không có sự khác biệt đáng kể về kết quả lâu dài, nhưng EVAR có liên quan đến nguy cơ tử vong thấp hơn và thời gian nằm viện ngắn hơn so với phẫu thuật mở.
Kết luận
Nghiên cứu và thực hành đã chỉ ra rằng nam giới lớn tuổi đặc biệt dễ bị phình động mạch chủ bụng do tác động tổng hợp của nhiều yếu tố nguy cơ. Trong quá trình tìm hiểu căn bệnh này, ngoài việc cần thêm nhiều số liệu khoa học, chúng ta cũng nên chú ý đến việc sàng lọc sớm và giáo dục sức khỏe để có thể giảm tỷ lệ mắc bệnh này một cách hiệu quả trong tương lai?
