Language
Country/Area
No result found
ại sao phình động mạch chủ bụng lại có nguy cơ vỡ cao đến vậy? Tìm hiểu về những nguy cơ tử vong
Phình động mạch chủ bụng (AAA) là tình trạng phình động mạch chủ bụng cục bộ có đường kính lớn hơn 3 cm hoặc lớn hơn 50% kích thước bình thường. Tình trạng này thường không có triệu chứng khi thận không bị vỡ, nhưng có thể đe dọa tính mạng khi thận bị vỡ. Nguyên nhân là do tình trạng suy yếu của phình động mạch chủ bụng và tỷ lệ vỡ cao đã thu hút sự chú ý rộng rãi và mang đến nhiều thách thức cho cộng đồng y khoa.
Phình động mạch chủ bụng có nguy cơ vỡ cực kỳ cao, đặc biệt khi đường kính lớn hơn 7 cm, tỷ lệ vỡ có thể lên tới 33%. Theo nghiên cứu, tỷ lệ tử vong của bệnh nhân sau khi vỡ động mạch chủ lên tới 85% đến 90%.
Theo thống kê, phình động mạch chủ bụng chủ yếu xảy ra ở nam giới, người trên 50 tuổi và người có tiền sử gia đình mắc bệnh. Ngoài ra, hút thuốc, huyết áp cao và một số bệnh tim mạch cũng là những yếu tố nguy cơ. Các yếu tố di truyền, chẳng hạn như hội chứng Marfan và hội chứng Earls-Danlos, cũng làm tăng khả năng mắc bệnh.
Các triệu chứng và biến chứng của phình động mạch chủ bụng
Các triệu chứng của phình động mạch chủ bụng thường không rõ ràng và nhiều bệnh nhân đã tiến triển đến giai đoạn rất nghiêm trọng khi phát hiện ra. Trong một số trường hợp, bệnh nhân có thể bị đau ở bụng, lưng hoặc chân.
Phình động mạch chủ bụng bị vỡ có thể gây ra các triệu chứng nghiêm trọng như đau bụng dữ dội, huyết áp thấp và mất ý thức, và thường đi kèm với nguy cơ tử vong.
Các biến chứng bao gồm vỡ, thuyên tắc ngoại vi và tắc động mạch chủ cấp tính, tất cả đều có thể dẫn đến hậu quả đe dọa tính mạng. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng 65% đến 75% bệnh nhân có thể tử vong trước khi đến bệnh viện trước khi vỡ.
Nguyên nhân và yếu tố rủi ro
Nguyên nhân chính xác gây phình động mạch chủ bụng vẫn chưa được hiểu rõ, nhưng có một số yếu tố nguy cơ đã biết. Một nghiên cứu cho thấy hơn 90% bệnh nhân phình động mạch chủ bụng có tiền sử hút thuốc, điều này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc bỏ thuốc lá. Ngoài ra, yếu tố di truyền cũng đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của bệnh.
Phình động mạch chủ bụng có hiện tượng tập trung rõ rệt trong gia đình, nguy cơ mắc bệnh ở thành viên nam trong gia đình cao gấp bốn đến sáu lần so với thành viên nữ trong gia đình.
Xơ vữa động mạch được coi là một trong những nguyên nhân chính gây phình động mạch chủ bụng, trong khi tăng huyết áp và các bệnh tim mạch khác có thể làm trầm trọng thêm tình trạng này.
Chẩn đoán và sàng lọc
Chẩn đoán phình động mạch chủ bụng thường được thực hiện bằng cách khám sức khỏe, siêu âm hoặc chụp CT. Nhiều quốc gia khuyến cáo sàng lọc cho các nhóm dân số cụ thể. Ví dụ, ở Hoa Kỳ, nam giới từ 65 đến 75 tuổi có tiền sử hút thuốc nên được sàng lọc siêu âm bụng thường xuyên. Chiến lược này đã được chứng minh là có thể làm giảm đáng kể nguy cơ tử vong.
Phương pháp sàng lọc cụ thể có thể được điều chỉnh theo tình trạng sức khỏe của từng cá nhân để đảm bảo khả năng tiếp cận và hiệu quả.
Điều trị và quản lý
Đối với phình động mạch chủ bụng không có triệu chứng, các lựa chọn điều trị bao gồm quản lý và theo dõi bảo tồn, kết hợp phẫu thuật sửa chữa khi cần thiết. Phẫu thuật thường được khuyến nghị khi phình động mạch chủ bụng có đường kính lớn hơn 5,5 cm hoặc khi các triệu chứng phát triển. Các lựa chọn phẫu thuật bao gồm phẫu thuật mở hoặc sửa chữa nội mạch (EVAR). Mặc dù rủi ro ngắn hạn của phẫu thuật nội mạch thấp hơn, nhưng kết quả lâu dài lại tương tự như phẫu thuật mở truyền thống.
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng phẫu thuật mở và phẫu thuật nội mạch đều có những ưu và nhược điểm riêng về mặt phục hồi sau phẫu thuật, và việc lựa chọn nên dựa trên hoàn cảnh cụ thể của bệnh nhân.
Ngoài ra, trong một số trường hợp đặc biệt, chẳng hạn như phình động mạch do nhiễm trùng, có thể cần áp dụng các phương pháp điều trị có mục tiêu. Các phình động mạch nhỏ nhưng phát triển nhanh cần được theo dõi chặt chẽ.
Kết luận
Phình động mạch chủ bụng là một vấn đề sức khỏe có nguy cơ đe dọa tính mạng cao, nhưng có thể giảm nguy cơ bằng cách sàng lọc sớm và điều trị kịp thời. Tuy nhiên, chúng ta có nhận thức đầy đủ về mối nguy hiểm tiềm ẩn này và có hành động tích cực để ngăn ngừa những thảm kịch có thể tránh được hay không?
