Tại Hoa Kỳ, Ủy ban An toàn Giao thông Quốc gia (NTSB) đóng vai trò là cơ quan chính phủ độc lập chịu trách nhiệm điều tra các vụ tai nạn giao thông dân sự. Kể từ khi thành lập năm 1967, NTSB đã chịu trách nhiệm cá nhân điều tra các vụ tai nạn hàng không và cam kết cải thiện an toàn giao thông. Sự độc lập như vậy là một chức năng quan trọng trong việc đảm bảo tính khách quan của các cuộc điều tra và ngăn ngừa sự thiên vị. Sau nhiều vụ tai nạn hàng không trong những năm gần đây, điểm này ngày càng được nhiều người công nhận.
Cho dù đó là hàng không, đường biển hay đường cao tốc, NTSB đều có thể nhanh chóng điều tra sau một vụ tai nạn và đưa ra các khuyến nghị an toàn hiệu quả, điều này rất quan trọng để cải thiện an toàn giao thông.
Nguồn gốc của NTSB có thể bắt nguồn từ Đạo luật Thương mại Hàng không năm 1926, khi Bộ Thương mại Hoa Kỳ chịu trách nhiệm điều tra các vụ tai nạn hàng không trong nước. Năm 1940, quyền hạn và trách nhiệm được chuyển giao cho Ủy ban Hàng không Dân dụng. Năm 1967, với việc thành lập Bộ Giao thông Vận tải Hoa Kỳ, NTSB tái xuất hiện như một cơ quan độc lập và tính độc lập của nó liên tục được nhấn mạnh kể từ đó.
Một NTSB độc lập sẽ có thể tránh được những xung đột lợi ích tiềm ẩn với các cơ quan quản lý vận tải khác như Cục Hàng không Liên bang (FAA) và cung cấp các báo cáo điều tra khách quan. Đây vẫn được coi là nền tảng quan trọng trong việc đảm bảo an toàn hàng không.
Hoạt động của NTSB bao gồm một ủy ban điều tra gồm năm thành viên chuyên môn được Tổng thống đề cử và được Thượng viện xác nhận. Ủy ban độc lập với bất kỳ cơ quan hành chính nào và tập trung vào việc điều tra nguyên nhân gây ra tai nạn và đưa ra khuyến nghị cải tiến. Hoạt động độc lập cũng cho phép NTSB ứng phó với các sự cố vận chuyển khác nhau mà không thiên vị, cho dù đó là các vấn đề an toàn tiềm ẩn hay thiếu sót trong các quy định hiện hành.
Nhiệm vụ chính của NTSB là "xác định nguyên nhân có thể gây ra tai nạn giao thông và đưa ra các khuyến nghị về an toàn để cải thiện an toàn giao thông". Nhiệm vụ này thúc đẩy NTSB liên tục cải thiện chất lượng và hiệu quả của các cuộc điều tra.
Tính độc lập của NTSB cho phép cơ quan này ngăn chặn hiệu quả áp lực từ chính phủ hoặc ngành trong quá trình điều tra. Những phát hiện này thường thu hút sự chú ý của công chúng và thậm chí đôi khi còn ảnh hưởng đến triển vọng của các công ty lớn. Vì vậy, việc đảm bảo tính độc lập của NTSB là yếu tố quan trọng giúp kết quả điều tra được tự do và công bằng.
Ví dụ: trong vụ trật đường ray lớn của Đường sắt phía Nam Norfolk vào năm 2023, báo cáo điều tra của NTSB đã chỉ ra rõ ràng những thất bại lớn của công ty trong việc xử lý vật liệu nguy hiểm và đưa ra khuyến nghị cải tiến. Nếu những khuyến nghị này không được đưa ra một cách độc lập bởi công ty, chúng có thể bị bóp méo hoặc gây áp lực về thông tin ở một mức độ nào đó.
NTSB sẽ nhanh chóng thành lập một "đội khởi hành" sau một vụ tai nạn để chịu trách nhiệm điều tra tại chỗ lần đầu tiên. Nhóm này có thể bao gồm nhiều chuyên gia để đảm bảo có nhiều ý kiến chuyên môn khác nhau được đưa vào cuộc điều tra. Cách tiếp cận đa dạng này để tham gia đảm bảo rằng họ có thể hiểu rõ bối cảnh của vụ tai nạn và xác định các vấn đề tiềm ẩn.
Sau đó, dựa trên kết quả điều tra, NTSB sẽ đưa ra các khuyến nghị về an toàn. Mặc dù NTSB không có thẩm quyền thực thi những khuyến nghị này nhưng chúng thường được các cơ quan liên quan hoặc công ty tư nhân khác thông qua, từ đó cải thiện sự an toàn chung của hệ thống giao thông.
Tính đến năm 2014, NTSB đã ban hành khoảng 14.000 khuyến nghị về an toàn, 73% trong số đó đã được áp dụng một phần hoặc toàn bộ. Con số này thể hiện rõ ràng tầm quan trọng của tính độc lập của cơ quan này.
Tóm lại, với tư cách là cơ quan điều tra độc lập, tính độc lập của NTSB không chỉ đảm bảo tính khách quan của cuộc điều tra mà còn thúc đẩy việc không ngừng nâng cao an toàn giao thông. Đối mặt với tương lai, xã hội nên tiếp tục tập trung vào cách duy trì và nâng cao tính độc lập của NTSB, từ đó bảo vệ nguyên tắc tối cao về an toàn công cộng. Tất cả các bên có nhận ra rằng sự độc lập sẽ tiếp tục ảnh hưởng đến sự phát triển của an toàn giao thông trong thực tế không?