Chất trắng chiếm vị trí quan trọng trong hệ thần kinh trung ương và có cấu tạo chủ yếu là các sợi myelin. Từ lâu nó được coi là mô thụ động truyền tải thông tin. Nghiên cứu gần đây cho thấy chất trắng không chỉ là “dây cáp” truyền tín hiệu điện mà còn đóng vai trò không thể thiếu trong chức năng học tập và ghi nhớ. Khám phá mới này đã làm dấy lên cuộc thảo luận khoa học về các chức năng sâu xa hơn của chất trắng.
Chất trắng được tạo thành từ các sợi thần kinh được bọc trong một lớp lipid gọi là myelin. Chức năng chính của myelin là tăng tốc độ dẫn truyền tín hiệu. Khi truyền thông tin giữa các vùng khác nhau của não, chất trắng có thể làm tăng tốc độ truyền tín hiệu điện, từ đó nâng cao hiệu quả truyền tín hiệu thần kinh.
“Chức năng của chất trắng không chỉ giới hạn ở việc truyền thông tin mà nó còn liên quan chặt chẽ đến quá trình học tập và ghi nhớ.”
Nghiên cứu cho thấy tính toàn vẹn của chất trắng có liên quan chặt chẽ đến khả năng học tập. Khi tuổi tác tăng lên, khối lượng chất trắng có xu hướng giảm dần, ảnh hưởng đến hiệu quả học tập và chức năng nhận thức của con người. Đặc biệt là khi thành thạo các kỹ năng mới hoặc áp dụng kiến thức mới, sức khỏe chất trắng của chúng ta ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả học tập của chúng ta.
"Sự thay đổi liên tục của chất trắng có liên quan đến tuổi tác, môi trường và thói quen sinh hoạt."
Trong quá trình hình thành trí nhớ, chất trắng cũng đóng vai trò không thể bỏ qua. Nghiên cứu mới nhất cho thấy những thay đổi trong chất trắng có thể ảnh hưởng đến khả năng xử lý thông tin và hồi tưởng của chúng ta. Ví dụ, trong quá trình học vận động, việc tăng cường chất trắng có mối tương quan thuận với việc tăng cường trí nhớ.
“Những thay đổi về chất trắng trong quá trình học các kỹ năng vận động mới đã được chứng minh là tạo điều kiện thuận lợi hơn cho việc hình thành trí nhớ.”
Lối sống không lành mạnh, chẳng hạn như lạm dụng rượu hoặc ma túy, có thể gây tổn thương chất trắng, từ đó ảnh hưởng đến khả năng học hỏi và ghi nhớ. Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng tổn thương chất trắng có liên quan đến việc tăng nguy cơ mắc các bệnh thoái hóa thần kinh khác nhau, một hiện tượng đáng được quan tâm.
Các nhà nghiên cứu đang dần nhận ra tầm quan trọng của chất trắng và bắt đầu tập trung vào các chức năng cụ thể của nó trong học tập và trí nhớ. Sử dụng các kỹ thuật chụp ảnh thần kinh tiên tiến như chụp ảnh tensor khuếch tán (DTI), các nhà khoa học đang tiết lộ vai trò phức tạp hơn của chất trắng trong não.
“Việc nghiên cứu về chất trắng giúp chúng ta hiểu sâu hơn về cơ chế học tập và trí nhớ của não.”
Gộp lại, chất trắng không chỉ là kênh truyền tải thông tin trong não mà sức khỏe của nó ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng học hỏi và ghi nhớ. Hy vọng nghiên cứu trong tương lai sẽ tiết lộ nhiều hơn về chất trắng và các cơ chế thần kinh chứa bên trong nó, đồng thời có thể cung cấp cho chúng ta những lựa chọn mới để cải thiện chức năng nhận thức. Trong bối cảnh đó, chúng ta nên nghĩ cách bảo vệ và cải thiện sức khỏe chất trắng của não tốt hơn để thúc đẩy học tập và trí nhớ hiệu quả hơn?