Erdem Gülümser

Mürdümük +Tahıl Karışımlarının Silaj Verimi ve Kalitesinin Belirlenmesi

Geliş 15 Mayıs 2018 Kabul 18 Temmuz 2018 Bu çalışma mürdümük “M” (Lathyrus sativus L.) tahıl ikili karışımlarının silaj verimi ve kalitesini belirlenmek amacıyla yürütülmüştür. Tahıl olarak yulaf “Y” (Avena sativa L.) ve arpa “A” (Hordeum vulgare L.) kullanılmıştır. Karışımlar %80:20, 60:40 ve 40:60 tohum oranlarıyla ekilmiş, kontrol olarak mürdümük ve tahılların yalın ekimleri de kullanılmıştır. Hasat yalın tahıllar ve karışımlarda tahıllar süt olum, yalın mürdümükte ise tam çiçeklenme döneminde yapılmıştır. Silaj örneklerinde; fiziksel gözlemler (renk, koku, strüktür) ile kuru madde, ham protein, ham kül, laktik asit, asetik asit, bütirik asit, potasyum (K), fosfor (P), kalsiyum (Ca), magnezyum (Mg), demir (Fe), çinko (Zn), mangan (Mn), kobalt (Co), bakır (Cu), selenyum (Se) ve sodyum (Na) içerikleri belirlenmiştir. Karışımların silaj verimi 703,6 (%100M) – 1939,0 (%80M+%20A) kg/da arasında değişmiştir. En yüksek laktik asit içeriği %4,078 ile yalın arpada belirlenmiş ancak, %40M+%60Y (%3,198) ve %40M+%60A (%2,937) karışımları da yalın arpa ile aynı grupta yer almıştır. Karışımların asetik asit ve bütirik asit değerleri ise %0,001– 0,187 ve %0,312–1,101 arasında değişim göstermiştir. Mineral içerik bakımından %100M ve %60M+%40Y silajları diğer karışımlardan daha yüksek değere sahip olmuştur. Sonuç olarak, yalın ekime oranla mürdümüğün tahıllarla ekilmesi verimi önemli ölçüde arttırmıştır. Arpa hem yalın olarak hem de karışımlarda yulaftan daha iyi performans göstermiştir. Bu itibarla mürdümüğün arpa ile 60:40 tohum oranında karışık ekilmesi silaj verimi ile kalitesi açısından daha uygun görülmüştür. Anahtar Kelimeler: Silaj Karışık ekim Mürdümük Tahıl Verim Kalite

Bazı Mısır Çeşitlerinin Morfolojik Özellikleri, Verim ve Silaj Kalitelerinin Belirlenmesi

Bu arastirma 9 silajlik misir cesidinin (Arifiye, BC 678, Cadiz, Colonia, DS 0224, Sakarya, Sy Lucrosa, OSSK 596 ve Truva) Yozgat ekolojik kosullarinda morfolojik ozellikleri, ot verimi, silaj verimi ve kalitesini belirlemek amaciyla 2013 ve 2014 yillarinda yurutulmustur. Calisma Tesaduf Bloklari Deneme Desenine gore 3 tekrarlamali olarak kurulmustur. Hamur olum doneminde hasat edilen misir cesitlerinde bitki boyu, govde capi, yaprak eni ve boyu, ilk kocan yuksekligi, kocan uzunlugu, kocan sayisi, kuru madde verimi, ham protein orani ile silaj verimi, laktik asit, asetik asit ve buturik asit icerikleri incelenmistir. Sonuclara gore; bitki boyu 2.17-2.73 m, govde capi 17.21-23.23 mm, yaprak eni 8.46-9.70 cm, yaprak boyu 70.46-91.17 cm, yaprak sayisi 10.41-14.25 adet, ilk kocan yuksekligi 0.88-1.62 m, kocan uzunlugu 26.08-35.46 cm, kocan sayisi 1.00-1.40 adet arasinda degismistir. Kuru madde ve silaj verimi en yuksek Arifiye (24.66 t ha -1 ve 89.32 t ha -1 ), en dusuk Truva cesidinde (18.44 t ha -1 ve 76.88 t ha -1 ) belirlenmistir. Cesitlerin ortalama laktik ve asetik asit icerikleri ise sirasiyla % 1.504 - 2.571 ve % 0.308 - 0.691 arasinda degismistir. Calisma sonucunda, Yozgat kosullarinda silajlik misir yetistiriciliginde genotip seciminin onemli oldugu, Arifiye ve Sakarya cesitlerinin verim ve silaj kalitesi ile daha ustun performans ortaya koyduklari belirlenmistir.

Sera Gazı Salınımı ve Çevre Kirliliğinin Azaltılması Yönünden Yemlik Baklagillerin Önemi

The demand for high quality foods is increasing due to increase of urbanization, population and disposable income. Thus increased global food production is required and this increase must be achieved through environmentally sustainable production systems. It is a fact that CO 2 concentration of atmosphere about 100 ppm, average global temperature about 0.9 C, and sea level about 20 cm increased in the last century. Some agricultural activities such as, enteric fermentation, agricultural chemicals, paddy farm, agricultural machines and burning of stubble causes highly greenhouse gases (GHG) emission. Regard the results of studies, forage legumes used in crop rotation and livestock feeding decreases GHG emissions and pollute of natural sources. Currant agricultural production is highly N limited, while the provision of industrial N is largely based on fossil energy with its associated emission of GHG. Thus, substitution of industrial N fertilizer with N derived from legumes’ symbiotic N 2 fixation is an important contribution to more environmental friendly and resource efficient agricultural systems. Livestock production is a significant source of GHG emissions, generating CO 2 , CH 4 and N 2 O from enteric fermentation, manure management and other production activities. Inclusion of forage legumes in ruminant diets can potentially improve productivity while at the same time reducing the C footprint of meat and milk production through reduced CH 4 and N 2 O emissions as well as enhanced C sequestration. Several forage legumes possess plant secondary metabolites that include tannins and polyphenoloxidase. In the rumen, these secondary metabolites protect proteins from degradation and ruminants excrete less urinary N but more fecal N. This is important because the urinary N is quickly converted to ammonia and N 2 O which induces environmental problems. There is evidence that forage legumes, as components of mixed grass-legume swards, can provide multiple benefits to agriculture by acting at different stages in the soil-plant-animal-atmosphere system.Nufus, sehirlesme orani ve gelir artisi gibi nedenlerle yuksek kaliteli gidalara (ozellikle hayvansal gidalar) olan talep dunya genelinde artmaktadir. Bu artisin gelecek yillarda da surmesi beklenmektedir. Bu durum gida uretiminin artirilmasi ve cevresel yonden surdurulebilir bir sisteme oturtulmasi gerekliligini ortaya cikarmaktadir. Son yuzyilda, atmosferdeki CO2 duzeyi yaklasik 100 ppm, dunyanin ortalama isisi 0.9 oC ve deniz suyu seviyesi 20 cm kadar yukselmistir. Hayvancilik faaliyetleri, tarimsal kimyasallar, celtik tarimi, tarimda kullanilan makinalar ve aniz yakma gibi bazi tarimsal faaliyetler onemli duzeyde sera gazi salinimina neden olmaktadir. Yurutulen bircok arastirmanin sonuclarina gore, ekim nobeti sistemlerinde ve hayvan beslemede yemlik baklagillerin kullanilmasi, sera gazi salinimi ve cevresel kirliligi onemli oranda azaltmaktadir. Bitkisel uretimde en sinirlayici element azottur ve tarimda kullanilan azotlu gubrelerin uretiminde cok yuksek oranda sera gazi salinimina neden olan fosil yakitlar kullanilmaktadir. Azotlu gubrelerin yerine, simbiyotik yolla N2 baglayan baklagillerin tarim sistemine dahil edilmesi, daha cevre dostu ve surdurulebilir bir uygulamadir. Baklagiller simbiyotik yolla yilda hektara 100- 380 kg N baglayabilme yetenegindedirler. Hayvancilik, sindirim sistemi fermentasyonu, atik gubreler ve diger uretim faaliyetleri sirasinda ortaya cikan CO2, CH4 ve N2O nedeniyle, tarimsal kokenli sera gazi saliniminin en onemli kaynagidir. Yemlik baklagillerin hayvan rasyonlarina katilmasi verimliligi artirirken, ayni zamanda et ve sut uretiminde CH4 ve N2O salinimini azaltmakta ve karbon tutumunu da artirmaktadir. Dunya genelinde antropojenik CH4 saliniminin yaklasik % 21-25’i hayvan sindirim sisteminde uretilmektedir. Bazi yemlik baklagiller bunyelerinde tanen ve polifenoloksidaz gibi ikincil metabolitler bulundururlar. Bu maddeler hayvanin sindirim sisteminde metan olusumunu azaltirlar ve ayrica sindirilemeyen azotu idrar yerine diskiya yonlendirirler. Idrardaki N hizlica N2O’ya donusup, sera gazi olarak atmosfere gecerken, diskidaki azot organik madde olarak toprakta depolanir. Cayir-mera alanlarinin ana bilesenlerinden olan yemlik baklagiller toprak-bitki-hayvan-atmosfer sisteminin farkli asamalarinda cok onemli katki saglarlar.

Biçim Zamanı ve Tohum Oranlarının Macar Fiği Tahıl Karışımlarının Bazı Kalite Özellikleri Üzerine Etkisi

Bu calismada farkli tohum oranlarinda (% 100:0 70:30, 60:40, 50:50 ve 40:60) ekilen macar figi “MF” ile tahil (arpa “A”, bugday “B” ve tritikalenin “T”) karisimlarinin farkli olum donemlerinde (ciceklenme ve sut olum donemi) kalitelerinin belirlenmesi amaciyla 2013-2014 ve 2014-2015 yillarinda yurutulmustur. Deneme bolunmus parseller deneme desenine gore 4 tekrarlamali olarak kurulmus olup, ana parselleri bicim zamani, alt parselleri ise karisim oranlari olusturmustur. Macar figi + tahil karisimlarinin hasat islemi tahillar baz alinarak, ciceklenme ve sut olum devresinde, yalin macar figinde ise ciceklenme ve alt baklalarin olustugu donemde yapilmistir. Arastirmada ham kul orani, ham kul verimi, Nispi Yem Degeri (NYD), Nispi Yem Kalitesi (NYK) ile K, P, Ca ve Mg icerikleri belirlenmistir. En yuksek ham kul orani yalin macar figinde belirlenmistir. Ham kul verimi 44.91 (yalin bugday) – 65.99 kg/da (% 60MF+40T) kg/da arasinda degismistir. Makro besin elementlerinden K, P, Ca ve Mg oranlar ise sirasiyla % 2.47 – 3.09, 0.366 – 0.419, 0.11 – 1.31 ve 0.09 – 0.27 arasinda degisim gostermistir. Iki yillik sonuclara gore, ot kalitesi bakimindan en uygun karisimin macar figi ile B ve T’nin % 70:30 oraninda oldugu kanisina varilmistir.

Farklı Silajlık Mısır Çeşitlerinin Hamur Olum Döneminde Silaj ve Tane Özelliklerinin Belirlenmesi

Bu arastirma 9 farkli silajlik misir cesidinin (Cadiz, Colonia, SY Lucrosa, Truva, BC 682, OSSK 596, DS 0224, Arifiye ve Sakarya) bazi silaj ve tane ozelliklerinin belirlenmesi amaciyla 2013 ve 2014 yillarinda yurutulmustur. Silaj ve tane ozellikleri bitkilerin hamur olum doneminde incelenmistir. Bu donemde alinan bitkiler 2 cm boyutunda parcaciklara ayrilmis ve 2’ser litrelik plastik kaplarda 25±2 o C sicaklikta 75 gun sure ile silolanmistir. Daha sonra silaj ornekleri 60 o C’de sabit agirliga gelinceye kadar kurutulmus ve ogutulerek analize hazir hale getirilmistir. Tane ozellikleri icin hamur olum doneminde alinan kocanlar 60 o C’de kurutularak, harmanlanmis ve ogutulerek analizi yapilmistir. Silaj orneklerinde kuru madde orani, ham protein orani, ADF, NDF, K, P, Ca ve Mg icerikleri, tanede ise ham protein kul orani ile nisasta ve yag icerikleri belirlenmistir. Birlestirilmis yillara gore; silaj orneklerinde kuru madde, ADF ve NDF oranlari sirasiyla % 28.36 - 34.58, % 31.30 - 37.47 ve % 50.53 - 60.40, tanede ise nisasta, yag ve kul orani sirasiyla % 60.88 - 68.71, % 4.48 - 5.32 ve % 2.10 - 2.51 arasinda degismistir. En yuksek ham protein orani silajda % 9.09 ile SY Lucrosa, tanede % 11.36 ile Arifiye cesidinde belirlenmistir. Bununla birlikte silaj ve tane ozellikleri arasindaki korelasyon da incelenmis ve silajin kimyasal ozellikleri ile tanenin icerigi arasinda degisen oranlarda iliski oldugu tespit edilmistir.