Với sự cải thiện về nhận thức về sức khỏe, chỉ số khối cơ thể (BMI) được sử dụng rộng rãi để đo tình trạng cân nặng của một cá nhân. Tuy nhiên, phép tính đơn giản này thường bị hiểu lầm. Mặc dù phương pháp tính BMI rất đơn giản nhưng nó không thể phản ánh đầy đủ tình trạng sức khỏe của một người. Tại sao chỉ số này lại bị sử dụng sai nhiều như vậy? Những thông tin sau đây sẽ tiết lộ sự phức tạp ẩn sau dữ liệu BMI.
Nguồn gốc và định nghĩa của BMIBMI là chỉ số được tính dựa trên cân nặng và chiều cao, nhưng lại bỏ qua những yếu tố quan trọng như tỷ lệ cơ và mỡ, cấu trúc xương và sự khác biệt về chủng tộc.
BMI lần đầu tiên được nhà toán học người Bỉ Adolphe Quetelet đề xuất vào thế kỷ 19 để nghiên cứu mẫu người lý tưởng về mặt xã hội của con người. Khi tính BMI, công thức khá đơn giản: lấy cân nặng tính bằng kilôgam chia cho bình phương chiều cao tính bằng mét. Tuy nhiên, điều thực sự gây hiểu lầm là chỉ số sức khỏe quá đơn giản mà con số này tạo ra.
Có một số hạn chế cần cân nhắc khi sử dụng BMI làm chỉ số sức khỏe. Đầu tiên, vì BMI chủ yếu nhắm vào dân số nói chung nên nó có xu hướng đánh giá quá cao mức độ béo phì của các vận động viên hoặc những người có khối lượng cơ cao. Theo nghiên cứu, nhiều vận động viên có tỷ lệ mỡ cơ thể thấp và vẫn được coi là thừa cân.
"BMI có thể giúp các chuyên gia y tế hiểu được sơ bộ về tình trạng cân nặng của bệnh nhân, nhưng vẫn cần có các chỉ số khác để đánh giá thêm sức khỏe của một cá nhân."
Một vấn đề khác của BMI là khả năng áp dụng của nó cho nhiều nhóm dân số khác nhau. Tiêu chuẩn BMI ban đầu được thiết lập dựa trên nam giới châu Âu, điều này khiến BMI kém chính xác hơn đối với các nhóm dân tộc khác, đặc biệt là những người không có nguồn gốc phương Tây. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng một số người dân châu Á vẫn được coi là khỏe mạnh khi BMI của họ dưới 25, ngay cả khi tỷ lệ mỡ cơ thể của họ cao hơn.
Theo hướng dẫn của WHO, BMI dưới 18,5 được coi là thiếu cân, trên 25 là thừa cân và từ 30 trở lên được coi là béo phì. Tuy nhiên, liệu những dữ liệu này có phản ánh được rủi ro sức khỏe thực sự hay không vẫn cần được nghiên cứu thêm. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng cả BMI thấp và cao đều có liên quan đến nguy cơ tử vong cao hơn và mối tương quan này với các chỉ số vật lý khác đáng để cân nhắc.
"Phạm vi BMI phù hợp không chỉ là một trò chơi về con số mà còn là một chỉ số có liên quan chặt chẽ đến rủi ro sức khỏe."
Mặc dù BMI cung cấp cách đơn giản để đánh giá cân nặng của bạn, nhưng đó không phải là phép đo duy nhất. Một số nghiên cứu cho rằng số đo vòng eo và tỷ lệ mỡ cơ thể có thể là yếu tố dự báo chính xác hơn về nguy cơ sức khỏe. Ví dụ, việc kết hợp chu vi vòng eo và tỷ lệ chiều cao có thể đưa ra định nghĩa rõ ràng hơn về tình trạng béo phì, đặc biệt là đối với các chỉ số về mỡ nội tạng. Do đó, BMI nên được sử dụng kết hợp với các phép đo chính xác khác thay vì là chỉ số duy nhất đánh giá sức khỏe.
Phần kết luậnVới sự đa dạng hóa các chỉ số đo lường sức khỏe, những hạn chế của BMI trong việc đánh giá sức khỏe cá nhân ngày càng trở nên rõ ràng. Thay vì chỉ dựa vào một số liệu thống kê để đánh giá sức khỏe, chúng ta nên có cách tiếp cận toàn diện hơn để hiểu về cơ thể. Làm thế nào chúng ta có thể cân bằng giữa sự đơn giản hóa và độ chính xác giữa các chỉ số sức khỏe này?